ଓଡ଼ିଶାର ମଡ଼େଲକୁ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ ଦ୍ବାରା ବେଷ୍ଟ ପ୍ରାକଟିସ୍ ଭାବେ ସ୍ବୀକୃତି
ପ୍ରତିରୋଧକ ପଦକ୍ଷେପକୁ ବ୍ୟାପକ କରିବା ନିମନ୍ତେ ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ
ଭୁବନେଶ୍ବର: ମ୍ୟାଲେରିଆ ପ୍ରବଣ ରାଜ୍ୟର ବିଶାଦ ଅତିକ୍ରମ କରି ଓଡ଼ିଶା ବର୍ତ୍ତମାନ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଶୁନ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ଦିଗରେ ଗତି କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛି । ୨୦୧୬ ରୁ ୨୦୧୯ ମସିହା ମଧ୍ୟରେ ରାଜ୍ୟରେ ମ୍ୟାଲେରିଆ ପଜିଟିଭ୍ ହାର ୯୦ ଶତକତା କମିଛି । ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ମୃତ୍ୟୁ ସଂଖ୍ୟା ୭୭ରୁ ୯ କୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି । ୨୦୨୦ ମସିହାରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ଧାରା ବଜାୟ ରହିଛି । ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବ ସୁରେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ମହାପାତ୍ରଙ୍କ ଅକ୍ଷତାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ରାଜ୍ୟ ଆନ୍ତଃ-ବିଭାଗୀୟ ସମନ୍ବୟ ବୈଠକର ଆଲୋଚନାରୁ ଏହା ଜଣାପଡିଛି । ଲୋକସେବା ଭବନରୁ ଡ଼ିଜିଟାଲ୍ ମୋଡ଼ରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଏହି ବୈଠକରେ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ଓ ପରିବାର କଲ୍ୟାଣ ଅତିରିକ୍ତ ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବ ପ୍ରଦୀପ୍ତ କୁମାର ମହାପାତ୍ର ମ୍ୟାଲେରିଆ ନିରାକରଣ ସମ୍ବନ୍ଧିତ ବିଷୟ ଆଲୋଚନା ନିମନ୍ତେ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ।
ବିଗତ ବର୍ଷ ମାନଙ୍କରେ ନିଆଯାଇଥିବା ପଦକ୍ଷେପ ଏବଂ ମ୍ୟାଲେରିଆ ସ୍ଥିତି ବିଷୟ ସମୀକ୍ଷା କରି ଚଳିତ ବର୍ଷ ସମାନ୍ୟ ମ୍ୟାଲେରିଆ ସଂକ୍ରମଣ ପ୍ରତିରୋଧ ନିମନ୍ତେ ଆଗୁଆ ପଦକ୍ଷେପ ନେବା ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବ ମହାପାତ୍ର ବିଭାଗମାନଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ । ବିଶେଷତଃ ଶିଳ୍ପାଞ୍ଚଳ , ଖଣିଖାଦନ ଅଞ୍ଚଳ , ସୁଦୂର ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳ , ଜଙ୍ଗଲ ଅଞ୍ଚଳରେ ଥିବା ଜନବସତି ଆଦି ଉପରେ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ଦେବା ନିମନ୍ତେ ମହାପାତ୍ର ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ । ସହରାଞ୍ଚଳରେ ଥିବା ଛୋଟ ଛୋଟ ସ୍ଥିର ଜଳାଶୟ ଗୁଡିକରେ ମଶା ବଂଶ ନାଶକାରୀ ତେଲ ପକାଇବା , ବିଭିନ୍ନ ଜଳାଶୟ ଓ ନଳା ଇତ୍ୟାଦିରେ ଜୀବାଣୁ ଖାଦଙ୍କ ମାଛ ଛାଡିବା ସହ ମଶା ଜୀବାଣୁର ବଂଶବୃଦ୍ଧି – ଚକ୍ର ଛିନ୍ନ କରିବା ନିମନ୍ତେ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ପଦକ୍ଷେପ ନେବା ପାଇଁ ମହାପାତ୍ର ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ । ବିଭିନ୍ନ ଶିଳାନୁଷ୍ଠାନମାନେ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଜନସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ୟୁନିଟ୍ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ସହ ନିଜ ନିଜର କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କର ପରୀକ୍ଷଣ ଏବଂ ସଂପୃକ୍ତ ଅଞ୍ଚଳରେ ମ୍ୟାଲେରିଆ ସଂକ୍ରମଣ ନିରୀକ୍ଷଣ ଜାରି ରଖୁବାକୁ କୁହାଯାଇଥିଲା । ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟାପକ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା କାର୍ଯ୍ୟରେ ରାଜ୍ୟର ପ୍ରାୟ ୧୦ ହଜାର ଜିଲ୍ଲା ବ୍ଲକ୍ ଓ ଫଚାୟତ କଳାକାର ସଂଘ ଏବଂ ୫୦୦ ପ୍ରକାର ଲୋକକଳାକୁ ସାମିଲ କରିବା ପାଇଁ ବୈଠକରେ ନିଷ୍ପତି ହୋଇଥିଲା ।
ମ୍ୟାଲେରିଆ ସ୍ଥିତି ବିଷୟରେ ସଦ୍ୟତନ ତଥ୍ୟ ଉପସ୍ଥାପନ କରି ଜନସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଡଃ ନିରଞ୍ଜନ ମିଶ୍ର କହିଲେ ଯେ ୨୦୧୬ ମସିହାରେ ୪.୪୪ ଲକ୍ଷ ମ୍ୟାଲେରିଆ ପଜିଟିଭ୍ କେସ୍ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଥିଲା । ୭୭ ଜଣ ମ୍ୟାଲେରିଆ ରୋଗରେ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ । ୨୦୧୯ ମସିହା ବେଳକୁ ପଜିଟିଲ୍ ଏବଂ ମୃତ୍ୟୁ ସଂଖ୍ୟା ହ୍ରାସ ପାଇ ଯଥାକ୍ରମେ ୩୯,୫୫୬ ଏବଂ ୯ ରେ ପହଞ୍ଚିଲା । ୨୦୨୦ ମସିହାରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ହ୍ରାସ ବଜାୟ ରହି ଥିଲା । ୨୦୧୮ ରୁ ୨୦୧୯ ମସିହା ମଧ୍ୟରେ ସର୍ବଭାରତୀୟ ସଂକ୍ରମଣ ହାର ୧୭ % ଭାଗ କମିବାବେଳେ ଓଡ଼ିଶାରେ ସଂକ୍ରମଣ ହାର ୪୦ % ଭାଗ କମିଲା । ସେହିପରି ୨୦୧୬ ମସିହାରେ ବାର୍ଷିକ ପାରାସାଇଟ୍ ହାର ମାତ୍ର ୮ ଟି ଜିଲ୍ଲାରେ ୧ ରୁ ତଳେ ରହିଅଲା । ୨୦୧୯ ମସିହା ବେଳକୁ ସ୍ଥିତିର ଘାଟି ହେତୁ ଏହି ହାର ୨୩ ଟି ଜିଲ୍ଲାରେ ୧ ରୁ ଜଳ ରହିଥିଲା ।
ଏହିସବୁ ତଥ୍ୟ ଭିଭିରେ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ ଓଡ଼ିଶାରେ ମ୍ୟାଲେରିଆ ନିରାକରଣ କାର୍ଯ୍ୟଧାରାକୁ ଏକ ଉତ୍ତମ ପ୍ରାମାଣିତ ପଢା ( ବେଷ୍ଠ ପ୍ରାକଟିସ୍ ) ଭାବେ ବିଶ୍ବ ମ୍ୟାଲେରିଆ ବିବରଣୀ – ୨୦୨୦ ରେ ସ୍ଥାନିତ କରିଛନ୍ତି । ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ , ମ୍ୟାଲେରିଆ ବିରୁଦ୍ଧ ଅଭିଯାନଭାବେ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଦୁର୍ଗମ ଅଂଚଳରେ ମ୍ୟାଲେରିଆ ନିରାକରଣ ( ଦମନ ) ନାମକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଜାରି ରଖିଛନ୍ତି । ପ୍ରାପ୍ତ ସୂଚନାରୁ ଜଣାପଡିଛି , ୨୦୧୮ ରୁ ୨୦୨୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ରାଜ୍ୟର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ୧୬ , ୦୮୮ ଟି ମ୍ୟାଲେରିଆ ନିରାକରଣ କ୍ୟାମ୍ପ ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଛି । କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟରୁ ମିଳିବା ପ୍ରାୟ ୧.୫୭ କୋଟି ଜୀବାଣୁ ନାଶକ ମଶାରୀ ବଣ୍ଟନ କରାଯାଇ ଏହାର ଉପଯୁକ୍ତ ବ୍ୟବହାର ନିମନ୍ତେ ବ୍ୟାପକ ସଚେତନତା ଓ ଅନୁଧାବନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ କରାଯାଇଛି । ଏହା ଫଳରେ ପ୍ରାୟ ୨.୮ କୋଟି ଲୋକଙ୍କୁ ମ୍ୟାଲେରିଆ ସଂକ୍ରମଣରୁ ସୁରକ୍ଷା ଦିଆଯାଇଛି ।
ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ୪୮ , ୪୫୫ ଜଣ ଆଶାକର୍ମୀଙ୍କୁ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଚିହ୍ନଟ ଓ ଚିକିତ୍ସା ପରିଚାଳନା ବିଷୟରେ ତାଲିମ ଦିଆଯାଇ କାର୍ଯ୍ୟରେ ନିୟୋଜିତ କରାଯାଇଛି । ଉନ୍ନୟନ କମିଶନର ପ୍ରଦୀପ କୁମାର ଜେନା , ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ଓ ପରିବାର କଲ୍ୟାଣ ଅତିରିକ୍ତ ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବ ପ୍ରଦୀପ୍ତ କୁମାର ମହାପାତ୍ର , ଶିଳ୍ପ ବିଭାଗ ପ୍ରମୁଖ ଶାସନ ସଚିବ ହେମନ୍ତ କୁମାର ଶର୍ମା , ସୂଚନା ଓ ଲୋକ ସଂପର୍କ ବିଭାଗ ପ୍ରମୁଖ ଶାସନ ସଚିବ ବିଷ୍ଣୁପଦ ସେଠୀ , ବାଣିଜ୍ୟ ଓ ପରିବହନ ବିଭାଗ ପ୍ରମୁଖ ଶାସନ ସଚିବ ମଧୁସୂଦନ ପାଢ଼ୀ , ପଂଚାୟତିରାଜ ଓ ପାନୀୟ ଜଳ ଯୋଗାଣ ପ୍ରମୁଖ ଶାସନ ସଚିବ ଦେଓରଂଜନ କୁମାର ସିଂ , ଗୃହ ଓ ନଗର ଉନ୍ନୟନ ପ୍ରମୁଖ ଶାସନ ସଚିବ ଜି.ମଥିଭାଥାନନ୍ , ଜାତୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ମିଶନ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଶାଳିନୀ ପଣ୍ଡିତଙ୍କ ସମେତ ସଂପୃକ୍ତ ବିଭାଗର ଶାସନ ସଚିବ ଓ ପ୍ରମୁଖ ଶାସନ ସଚିବମାନେ ବୈଠକର ଆଲୋଚନାରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।